Verantwoordelijkheid van de werkgever (Artikel 3)
De werkgever is wettelijk verplicht te zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Dat omvat het voorkomen van psychosociale arbeidsbelasting zoals werkdruk, intimidatie en pesten.
De Vip levert hieraan een bijdrage door:
- Medewerkers te ondersteunen bij het bespreekbaar maken van spanningen en risico’s;
- Signalen van structurele belasting of disfunctioneel gedrag anoniem te bundelen en terug te koppelen;
- Deel te nemen aan overleggen over PSA-beleid of cultuurverandering.
Preventie van psychosociale arbeidsbelasting (PSA)
Werkdruk, sociale onveiligheid en langdurige stress zijn wettelijk erkende risico’s.
De Vip:
- Organiseert dialoogsessies over werkdruk, grensoverschrijding en mentale belasting;
- Adviseert leidinggevenden over preventieve interventies;
- Stimuleert reflectie op de psychologische veiligheid binnen teams;
- Brengt signalen uit gesprekken in bij HR en de preventiemedewerker.
Deelname aan de RI&E (Artikel 5)
De Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is hét instrument om arbeidsrisico’s structureel in kaart te brengen.
De Vip:
- Neemt actief deel aan RI&E-besprekingen, met focus op sociale veiligheid en mentale belasting;
- Levert input vanuit praktijkervaringen en gesprekken (geanonimiseerd);
- Bevordert een cultuur waarin medewerkers risico’s durven benoemen.
Meldingsplicht en opvolging (Artikel 9)
De Arbowet vereist opvolging van signalen en meldingen over onveiligheid.
De Vip:
- Ondersteunt medewerkers bij het verwoorden van zorgen over werkomstandigheden;
- Helpt de organisatie om meldroutes toegankelijk en veilig in te richten;
- Biedt inzicht in patronen die tot meldingen leiden en adviseert over preventie.
Samenwerking met OR, HR en management
De Vip fungeert als strategisch adviseur richting:
- HR – Voor advies over PSA-maatregelen, coaching of beleid;
- Ondernemingsraad (OR) – Voor gezamenlijke inzet op veilig en gezond werk;
- Directie of MT – Voor periodieke terugkoppeling van trends en aanbevelingen.
Training en cultuurinterventies
De proactieve vertrouwenspersoon:
- Initieert korte signaleringsworkshops over werkdruk en sociale veiligheid;
- Draagt bij aan leiderschapstrainingen met aandacht voor PSA;
- Bevordert een open cultuur waarin welzijn en werkdruk bespreekbaar zijn.
Tot slot
De Arbowet is geen losstaand kader: het is een uitnodiging tot duurzame inzetbaarheid en veiligheid in elke laag van de organisatie. De Vip speelt hierin een actieve en verbindende rol – met oog voor het individu én de organisatiecultuur.