Wat is agressie en geweld op de werkvloer?
Agressie en geweld omvatten gedrag dat anderen schade toebrengt, zowel fysiek als psychologisch. Dit kan afkomstig zijn van collega’s, leidinggevenden, klanten of leveranciers en kent verschillende vormen:
- Verbaal: schreeuwen, schelden of intimiderende taal, zowel face-to-face als via e-mail of chat.
- Fysiek: duwen, slaan, vernielen van eigendommen of andere gewelddadige handelingen.
- Psychisch: bedreigingen, chantage, vernedering of ander mentaal ondermijnend gedrag.
Naast deze zichtbare vormen zijn er ook subtielere vormen, zoals micro-agressie (kleine, vaak onbewuste discriminerende opmerkingen) en verborgen agressie (zoals roddelen, buitensluiten of passief-agressief gedrag). Dit soort gedragingen kunnen, zeker als ze herhaaldelijk voorkomen, leiden tot een onveilige werkomgeving en een negatieve impact hebben op de mentale gezondheid van medewerkers.
De rol van de vertrouwenspersoon: signaleren, begeleiden en voorkomen
Als vertrouwenspersoon ben je er niet alleen voor medewerkers die al slachtoffer zijn van agressie, maar speel je ook een belangrijke rol in het voorkomen van grensoverschrijdend gedrag binnen de organisatie. Dit betekent dat je:
- Een veilige ruimte biedt waarin medewerkers zich gehoord en gesteund voelen.
- Signalen oppikt en bespreekbaar maakt, zodat problemen niet escaleren.
- Medewerkers begeleidt bij het nemen van vervolgstappen, zoals het melden van incidenten bij HR of het vinden van externe ondersteuning.
- Actief bijdraagt aan preventie door trends en structurele problemen binnen de organisatie te signaleren en te rapporteren.
- Bewustwording vergroot door het stimuleren van trainingen in conflictbeheersing en agressiepreventie voor medewerkers en leidinggevenden.
Van individuele ondersteuning naar organisatiebrede impact
Door individuele gesprekken aan te grijpen om bredere patronen te herkennen, kun je als vertrouwenspersoon een belangrijke rol spelen in het vormgeven van een veiligere werkomgeving. Dit betekent dat je niet alleen luistert en ondersteunt, maar ook advies geeft over beleid en cultuurverandering. Denk hierbij aan:
- Het bespreken van preventieve maatregelen met HR en het management.
- Het aanmoedigen van trainingen en workshops over agressie en conflictbeheersing.
- Het adviseren van leidinggevenden over hoe ze een open en veilige werksfeer kunnen bevorderen.
Conclusie
Agressie en geweld op de werkvloer zijn serieuze problemen die niet alleen individuele medewerkers raken, maar ook de werkomgeving als geheel beïnvloeden. Als vertrouwenspersoon ben je een essentiële schakel in het herkennen, bespreekbaar maken en aanpakken van dit gedrag. Door zowel op individueel niveau steun te bieden als op organisatieniveau preventieve maatregelen te stimuleren, help je mee aan een werkcultuur waarin respect en veiligheid centraal staan.