Wat is intersectionaliteit?
De term werd geïntroduceerd door jurist Kimberlé Crenshaw en verwijst naar de kruispunten van identiteit: geslacht, etniciteit, klasse, leeftijd, seksualiteit, beperking, religie en meer.
Op die kruispunten kunnen uitsluiting, micro-agressie, vooroordelen en sociale onveiligheid zich versterken.
Het gaat niet om “de optelsom van lastig zijn” – maar om het zichtbaar maken van onzichtbare drempels die anderen niet ervaren,
en die in veel organisaties niet worden erkend, laat staan besproken.
Wat zie je als vertrouwenspersoon op die kruispunten?
- Subtiele uitsluiting
Iemand mag meedoen, maar moet wel (deels) iets van zichzelf achterlaten.
- Meervoudige kwetsbaarheid
Niet een factor veroorzaakt onveiligheid – het zit in het samenspel.
- Beleid met blinde vlekken
Als sociale veiligheid is ingericht vanuit een norm, vallen anderen buiten beeld.
Intersectionaliteit laat je anders kijken.
Niet alleen wat iemand meemaakt, maar vanuit welk perspectief.
Wat kun jij als vertrouwenspersoon doen?
Luister met meerdere oren – hoor het hele verhaal
Niet elk gevoel van onveiligheid wordt direct uitgesproken. Vraag breder:
“Hoe is het om in deze organisatie jezelf te zijn?”
“Zijn er momenten waarop je je niet helemaal gezien voelt?”
Door ruimte te geven aan de gelaagdheid van ervaring, nodig je uit tot eerlijker verhalen.
Reflecteer op je eigen blik
We nemen allemaal onze referentiekaders mee. Intersectioneel werken vraagt dat je jezelf meeneemt én bevraagt.
“Wie zie ik gemakkelijk?”
“Welke signalen mis ik misschien omdat ik ze zelf niet ken?”
Erken dat jouw ervaring niet de norm is – en wees bereid om bij te leren.
Draag bij aan inclusieve veiligheid – niet alleen aan ‘diversiteit’
Denk mee met HR en leidinggevenden:
- Sociale veiligheid betekent niet alleen afwezigheid van incidenten,
maar aanwezigheid van ruimte om volledig te zijn wie je bent. - Help organisaties de stap te maken van beleid naar beleving.
Breng voorbeelden, patronen en thema’s in waar nodig – ook als ze nog niet expliciet besproken worden.
Weet wanneer je moet doorverwijzen
Soms is extra expertise nodig, bijvoorbeeld bij kwesties rond genderidentiteit, neurodiversiteit of raciale veiligheid.
Weet wie je kunt inschakelen, en werk samen, zonder alles zelf te willen dragen.
Jij verbindt waar anderen scheiden
De proactieve vertrouwenspersoon die intersectioneel kijkt,
ziet waar mensen tussen de regels verdwijnen, niet uit onwil, maar uit onzichtbaarheid.
Door actief te luisteren, genuanceerd te kijken en systemische patronen bespreekbaar te maken, bouw jij aan een werkcultuur waarin mensen zich niet hoeven opsplitsen om erbij te horen.
Sociale en psychologische veiligheid begint daar waar iemand in z’n geheel wordt erkend. En juist daar heb jij als vertrouwenspersoon een sleutelrol.
Beoordeling vanuit jouw visie
Gelaagdheid & onderstroom
Wat vaak onzichtbaar blijft zijn de subtiele vormen van sociale uitsluiting die niet schreeuwen, maar wel voelen. Zonder te moraliseren maakt het ruimte voor het ongemakkelijke gesprek. Dit sluit aan bij jouw aanpak: systemisch kijken en het onzichtbare zichtbaar maken.
Relationele benadering
Kies voor een toon die uitnodigt tot luisteren en samen onderzoeken. Geen instructie of oordeel, maar taal die reflectie mogelijk maakt. Dat is precies de manier waarop jij wil bijdragen aan veiligheid: relationeel en zorgvuldig.
Verbinding tussen individu & systeem
Leg niet de nadruk op individuele ‘kwetsbaarheid’, maar verbindt persoonlijke ervaringen met bredere patronen en beleid. Zo wordt inclusie niet iets van HR of communicatie, maar een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Dat past naadloos bij jouw visie.
Rol van de vertrouwenspersoon
De vertrouwenspersoon is een bruggenbouwer, iemand die patronen kan duiden, perspectieven verbindt en veiligheid agendeert. Niet als specialist in diversiteit, maar als strategische gesprekspartner die ruimte maakt voor verschil. Precies zoals jij het voor je ziet.